اقتصاد هوشمند یک مدل اقتصادی تحول‌آفرین است که بر پایه فناوری‌های پیشرفته و داده‌های کلان شکل گرفته است. این مدل اقتصادی از فناوری‌های پیشرفته شامل فناوری های ارتباطی نوین ، هوش مصنوعی ، اینترنت اشیا ، رباتیک، بلاکچین ، پلتفرم‌های دیجیتال، زیرساخت‌های ابری و متاورس بهره می‌برد.
یکی از ویژگی‌های کلیدی اقتصاد هوشمند، داده‌محوری آن است. در این مدل، داده‌های باکیفیت و معتبر به‌طور مداوم جمع‌آوری و با بهره‌گیری از فناوری‌های پیشرفته ذخیره، مدیریت و محافظت می‌شوند. سپس، این داده‌ها با استفاده از ابزارهای نوین پردازش، تحلیل و تجسم شده و به اطلاعات ارزشمندی تبدیل می‌شوند که تصمیم‌گیری‌های هوشمندانه و کارآمد را ممکن می‌سازد.
در اقتصاد هوشمند، امنیت و حفاظت از داده‌ها اهمیت بالایی دارد که با استفاده از روش‌های پیشرفته تأمین می شود . این روش‌ها شامل رمزنگاری ، کنترل دسترسی ، امنیت شبکه ، نظارت مداوم ، پشتیبانی و بازیابی داده‌ها، استفاده از پروتکل‌های ایمن و احراز هویت چندعاملی است. این اقدامات باعث می‌شوند داده‌ها در برابر تهدیدات مختلف محافظت شده و قابلیت اطمینان اقتصاد دیجیتال افزایش یابد. گسترش فناوری‌های دیجیتال منجر به تولید بی‌سابقه ای از داده‌ها شده است . از تعاملات در شبکه‌های اجتماعی و تراکنش‌های آنلاین گرفته تا دستگاه‌های اینترنت اشیا و حسگرها، همگی به طور مداوم در حال تولید داده ها هستند . این حجم عظیم اطلاعات، زیربنای شکل‌گیری کلان‌داده است .
به طور کلی، این عناصر به شکل‌گیری یک اقتصاد هوشمند منجر می شود و این مدل اقتصادی با تحلیل داده‌های کلان و به‌کارگیری فناوری‌های نوین ، زمینه‌ساز افزایش بهره وری ، کارایی ، نوآوری ، شفافیت ، کاهش هزینه‌ها ، بهبود سیاست‌گذاری‌های اقتصادی و اتخاذ تصمیم‌های کارآمد و بهینه خواهد شد .
پلتفرم‌های پرداخت به یکی از ارکان اساسی سیستم‌های اقتصادی هوشمند تبدیل شده‌اند زیرا نقش کلیدی در تسهیل و تسریع تراکنش‌های مالی، بهبود دسترسی به خدمات مالی و کاهش هزینه‌های اقتصادی ایفا می‌کنند. این پلتفرم‌ها با بهره‌گیری ازفناوری‌های پیشرفته و تحلیل داده‌های کلان قادر به ارائه راهکارهای مالی کارآمد هستند و تجربه‌ای مطلوب برای کاربران و کسب‌وکارها فراهم کنند.
این پلتفرم ها امکان پرداخت سریع ، تجربه کاربری راحت ، امنیت بالا ، امکان استفاده از انواع پرداخت مانند کیف پول الکترونیکی و ارزهای دیجیتال و کارت های اعتباری ، قابلیت توسعه بدون افت کیفیت ، کاهش هزینه های عملیاتی ،
ارائه گزارش های دقیق مالی ، پشتیبانی از تجارت الکترونیک را فراهم می‌آورند.
استفاده از کیف پول‌های الکترونیکی در پلتفرم های پرداخت ، امکان خرید بدون نیاز به پول نقد و کارت بانکی را فراهم می‌کنند. کیف پول الکترونیکی برای کاربران امکانات زیادی برای انجام معاملات و مدیریت مالی از جمله پرداخت‌های آنلاین و حضوری جهت خریدهای اینترنتی و حضوری، امکان انتقال وجه به افراد دیگر، امکان ذخیره وجوه و مدیریت موجودی، پرداخت قبوض، ایجاد تراکنش‌ها و گزارش‌های مالی و سهولت، سرعت در تراکنش‌ها، به‌کارگیری رمزینه یا کیو آر کد در خرید، بازگشت پول در خریدهای الکترونیکی ناموفق، اتصال به حساب‌های بانکی و ردیابی تاریخچه پرداخت‌ها را فراهم می‌کند.
این پلتفرم ها با افزایش امکان شمول مالی باعث مشارکت بیشتر افراد در اقتصاد خواهند شد. امکان یکپارچگی با سایر سیستم های نرم افزاری بانکی ، حسابداری ، فروشگاهی و غیره ، روند تراکنش ها را دقیق و کارآمد می کند.
یکپارچگی پلتفرم پرداخت با سیستم های فروشگاهی باعث می شود هنگام انجام تراکنش‌های فیزیکی در فروشگاه ، اطلاعات مربوطه بلافاصله در پلتفرم پرداخت و سیستم های حسابداری ثبت شود. همچنین تراکنش‌های مشتری در یکپارچگی با حساب های بانکی به طور خودکار به حساب ها منتقل می شود و از خطاهای دستی جلوگیری می کند.
این نوع یکپارچگی‌ها منجر به بهبود کارایی کل سیستم و افزایش سرعت و دقت در انجام فرآیند های مالی می شود.
ادغام و هم‌افزایی پلتفرم‌های پرداخت با فناوری‌های بلاکچین، اینترنت اشیا، بانکداری دیجیتال، احراز هویت‌های چندمرحلهای و بیومتریک و هوش مصنوعی آن را به سمت هوشمند‌سازی و قابلیت‌های بیشتر حرکت می‌دهد و در نتیجه موجب تحول در شیوه‌های پرداخت و سیستم‌های اقتصادی هوشمند می‌شوند.
این پلتفرم‌ها با ادغام در اینترنت اشیا به گونه‌ای طراحی شده‌اند که خود دستگاه‌ها بتوانند به طور خودکار تراکنش‌های روزمره و پرداخت‌های کوچک را بدون نیاز به دخالت مستقیم کاربران انجام دهند. به عنوان مثال، یخچال‌های هوشمند می‌توانند به طور خودکار محصولات مورد نیاز را از فروشگاه‌های آنلاین خریداری کنند یا ماشین‌های خودران قادرند به صورت خودکار برای سوخت‌گیری یا شارژ خودرو پرداخت کنند.
این پلتفرم‌ها با بهره‌گیری از فناوری بلاکچین، تمامی اطلاعات تراکنش‌ها را به‌صورت ایمن ثبت و ذخیره می‌کنند و از تقلب جلوگیری می‌شود. علاوه بر این، احراز هویت چندمرحلهای و بیومتریک باعث افزایش اطمینان از هویت واقعی کاربران می شود و امنیت را افزایش می‌دهد.
هوش مصنوعی به پلتفرم‌های پرداخت کمک می‌کند تا فرآیندهای خود را بهینه‌سازی کنند، از جمله کاهش خطاها، افزایش دقت و تسریع در پردازش تراکنش‌ها، که نهایتاً به کاهش هزینه‌های عملیاتی منجر می‌شود.
آینده پلتفرم‌های پرداخت در اقتصاد هوشمند به سرعت در حال تحول است و این تحولات به شدت تحت تأثیر پیشرفت‌های فناوری و تغییرات مستمر در نحوه تعامل افراد با خدمات مالی قرار دارد. در این راستا، پلتفرم‌های پرداخت قادر خواهند بود نقش‌های بسیار پیچیده‌تر و کارآمدتری را در این مدل اقتصادی ایفا کنند.
نویسنده: مهندس سهیل مهروزی
